Kombucha FAQ: Alle Veelgestelde Vragen Beantwoord

De Grote Kombucha Kennisbank

Hier vindt u antwoord op (bijna) elke vraag over Kombucha, Jun en de SCOBY. Staat uw vraag er niet tussen? Stuur ons een bericht!

1. De Basis & Smaak

Wat is Kombucha precies?
Kombucha is een levende drank, gemaakt door gezoete thee te fermenteren met een cultuur van bacteriën en gisten. Het resultaat is een friszure, licht bruisende drank vol probiotica, enzymen en B-vitamines.
Wat is het verschil tussen Kombucha en Jun?
Kombucha: Gemaakt van Zwarte thee + Suiker. Smaakt aards, krachtig en friszuur.
Jun: Gemaakt van Groene thee + Rauwe Honing. Smaakt bloemig, zacht en fermenteert sneller.
Let op: Ze hebben elk een eigen, unieke SCOBY nodig!
Smaakt het naar azijn?
Als u het te lang laat staan wel! Een goede kombucha heeft een balans tussen zoet en zuur, vergelijkbaar met een droge cider of appelsap met prik. U bepaalt zelf de smaak door eerder of later te oogsten.
Is het Halal / Bevat het alcohol?
Kombucha bevat sporen van alcohol (natuurlijk bijproduct van gisting), meestal tussen de 0,5% en 1,0%. Voor veel moslims is dit toegestaan omdat het niet bedwelmend is (vergelijkbaar met rijp fruit), maar meningen verschillen. Raadpleeg bij twijfel een geleerde.
Hoeveel calorieën zitten erin?
Veel minder dan in frisdrank! Omdat de SCOBY de meeste suiker opeet, bevat een glas zelfgemaakte kombucha meestal slechts 30 tot 50 calorieën (afhankelijk van hoe lang u het laat gisten).

2. Ingrediënten & Materiaal

Welke thee is het beste?
Gebruik pure Camellia Sinensis (Zwarte, Groene, Witte of Oolong thee). Vermijd thee met toegevoegde oliën (zoals Earl Grey of Chai) en kruidentheeën (zoals Munt of Kamille) voor de eerste fermentatie, omdat oliën de SCOBY kunnen verstikken.
Mag ik rietsuiker of honing gebruiken?
  • Witte kristalsuiker: Het beste voor Kombucha (makkelijkst verteerbaar).
  • Rietsuiker: Prima, geeft een iets meer karamel-achtige smaak.
  • Honing: ALLEEN voor Jun-thee. Honing is antibacterieel en kan een gewone Kombucha SCOBY doden.
  • Stevia/Xylitol: NEE. De bacterie heeft echte suiker nodig als voeding.
Welk water moet ik gebruiken?
Chloor is de vijand van bacteriën. In Nederland en België is kraanwater meestal chloorvrij en dus prima. Ruikt uw water naar chloor? Kook het dan eerst of gebruik een filter.
Mag ik een metalen zeef gebruiken?
Ja, voor kort contact (zoals even roeren of zeven) is RVS geen probleem. Laat kombucha echter nooit langdurig fermenteren in een metalen pot, want het zuur tast het metaal aan.
Wat is de beste pot?
Glas is koning. Glas reageert niet met het zuur en u kunt de SCOBY goed zien. Vermijd plastic (kan chemicaliën lekken) en keramiek (lood in het glazuur kan oplossen).

3. Alles over de SCOBY

Nog geen SCOBY? Start niet met een gedroogd stukje, maar met een levende cultuur.
👉 Koop hier een verse SCOBY

Mijn SCOBY zinkt naar de bodem. Is hij dood?
Nee hoor! Een SCOBY mag drijven, zinken, op zijn kant hangen of zweven. Soms zinkt hij eerst en drijft hij later omhoog door gasbelletjes. Zolang er geen schimmel op komt, doet hij zijn werk.
Er hangen bruine slierten aan. Is dat vies?
Dat ziet er misschien vies uit, maar het is heel goed! Dat zijn giststrengen. Het betekent dat uw cultuur super actief is. U mag ze opdrinken (heel veel vitamine B) of eruit zeven.
Moet ik de SCOBY afwassen?
NEE! Nooit wassen met water of zeep. U spoelt de goede bacteriën weg en verstoort de balans. Als hij echt heel vies is, spoel hem dan af met wat reeds gemaakte kombucha of azijn.
Mijn SCOBY wordt te dik. Wat nu?
Gefeliciteerd, u bent een goede brouwer! U kunt de lagen voorzichtig van elkaar trekken (“pellen”). Geef de extra SCOBY aan een vriend, start een tweede pot, of maak een SCOBY Hotel. U kunt hem zelfs aan de kippen voeren of composteren.
Wat is een SCOBY Hotel?
Een plek om reserve-SCOBY’s te bewaren. Neem een grote pot, doe er al uw extra zwammen in en vul met zure kombucha. Dek af. Op kamertemperatuur blijven ze maanden goed (wel af en toe wat zoete thee bijvoeren).

4. Het Brouwproces

Wat is de ideale temperatuur?
Kombucha houdt van warmte: tussen 21°C en 27°C.
Jun houdt van koelte: tussen 18°C en 24°C.
Onder de 18°C gaan de bacteriën in ‘winterslaap’ en stopt de fermentatie (groot risico op schimmel!).
Moet de pot in het donker?
Niet per se in het pikkedonker (zoals een kast), maar wel uit direct zonlicht. UV-straling doodt bacteriën. Een hoekje op het aanrecht uit de zon is prima.
Hoe lang moet het fermenteren?
Gemiddeld 7 tot 14 dagen. Maar vertrouw niet op de kalender, vertrouw op uw tong! Proef vanaf dag 7. Is het nog te zoet? Wacht een dag langer. Is het lekker? Oogsten maar!
Wat is de Tweede Fermentatie (F2)?
Dit is de “tover-stap” voor bubbels en smaak.
1. Haal de SCOBY uit de pot.
2. Giet de drank in beugelflessen.
3. Voeg fruit/sap/gember toe.
4. Sluit de fles en laat 2 dagen op kamertemperatuur staan.
Het koolzuur kan niet weg en gaat in de drank zitten. Prik!
Mag ik de doek tussendoor optillen?
Liever niet te vaak. Elke keer dat u de doek optilt, komen er nieuwe sporen en bacteriën uit de lucht bij. Kijken mag (door het glas), aankomen liever niet.

5. Problemen & Schimmel

Hoe herken ik schimmel?
Schimmel is droog, pluizig en gekleurd (wit/groen/blauw) en ligt bovenop.

Gaten, bobbels, bruine vlekken of een gladde witte waas zijn géén schimmel. Bij twijfel: wacht 3 dagen. Groeit het en wordt het harig? Weggooien.

Er zit geen prik op mijn Kombucha.
Kombucha uit de eerste pot (F1) heeft zelden veel prik. De echte bubbels ontstaan pas in de fles (F2). Zorg dat uw flessen echt luchtdicht zijn (goede rubbers!) en laat ze iets langer staan.
Het smaakt te zuur / naar azijn.
Dan heeft het te lang gestaan. Geen zorgen, het is niet bedorven! U kunt het gebruiken als ‘Kombucha Azijn’ in salades, of als sterke starter voor uw volgende batch (die dan sneller klaar is).
Ik heb fruitvliegjes in mijn pot!
Ai! Dan was uw doek niet dicht genoeg. Als er larven of vliegjes in de vloeistof zitten, moet u helaas de hele batch (en vaak ook de SCOBY) weggooien. Gebruik de volgende keer een keukenpapier of een dikke servet met een strak elastiek.

6. Gezondheid & Veiligheid

Hoeveel mag ik per dag drinken?
Begin rustig. Uw darmen moeten wennen aan de miljoenen bacteriën. Start met 100ml per dag. Gaat dat goed? Dan kunt u dit opbouwen naar 1 of 2 glazen per dag. Luister naar uw lichaam.
Mag ik Kombucha drinken als ik zwanger ben?
Omdat het rauw is (ongepasteuriseerd) en een beetje alcohol/cafeïne bevat, raden de meeste artsen aan om voorzichtig te zijn. Overleg altijd met uw verloskundige of arts.
Is het geschikt voor diabetici?
Kombucha bevat restsuikers. Hoewel veel suiker is omgezet, is het nooit suikervrij. Meet uw bloedsuiker of overleg met uw arts. Waterkefir en Jun bevatten vaak ook nog restsuikers.
Kan ik ziek worden van zelfgemaakte Kombucha?
De kans is extreem klein als u schoon werkt. De lage pH (zuur) maakt het voor ziekmakende bacteriën (zoals Salmonella of E.coli) onmogelijk om te overleven. De grootste regel: Ziet u schimmel? Gooi het weg. Neem geen risico.
Hoe test ik de pH waarde?
Met simpele lakmoesproef-strips. Een veilige start-pH is onder de 4.5. Een veilige drink-pH is tussen de 2.5 en 3.5.
Koop hier pH-strips.

Klaar om te starten?

Nu u alles weet, is het tijd om aan de slag te gaan!