Wat is Kombucha?

Kombucha is een gefermenteerde probiotische drank .

Kombucha Het wordt gemaakt met thee, suiker, een SCOBY (komboechazwam) en een beetje komboechadrank van de vorige batch. Een scoby staat voor symbiotische kolonie van bacteriën en gisten. Kortom, het zijn goede bacteriën en gisten die synergetisch samenwerken om een bepaald type gisting te produceren. Kombucha wordt gebrouwen over een periode van 7 tot 30 dagen. De komboechazwam verteert tijdens het brouwproces de suiker en produceert een reeks van organische zuren zoals glucuronzuur, melkzuur, azijnzuur, boterzuur en  appelzuur. Het eindproduct is van nature koolzuurhoudend, waardoor dit een lekker bruisend drankje is. Kombucha staat bekend om de voordelen voor de gezondheid! Kombucha is ook rijk aan vitamines, met name vitamine B en vitamine C.

Kombucha is ook bekend als kargasok of kombucha. De Komboechazwam of cultuur ziet eruit als een beige of witte rubberachtige pannenkoek. Tijdens het brouwen vormt zich een nieuwe laag of scoby op het oppervlak van de vloeistof. Deze nieuwe scoby kan je gebruiken voor het maken van een nieuwe batch. De nieuwe scoby kan men ook opslaan als reserve. Plaats de kombucha-zwam of scoby in wat gezoete thee in de koelkast. Een backup hebben is altijd goed, in geval er iets misgaat met de moederzwam. Je kan de nieuwe zwam ook doorgeven aan vrienden of kennissen; zo kunnen zij ook starten met het maken van kombucha.

De geschiedenis van kombucha

De geschiedenis van kombucha is rijk en fascinerend, met een vleugje mysterie rond de oorsprong ervan, net als die van andere oude gefermenteerde voedingsmiddelen en dranken. De meest geaccepteerde theorie voert de oorsprong echter terug naar Noordoost-China (Mantsjoerije) rond 200 v.Chr., tijdens de Qin-dynastie.

Hier is een overzicht van de historische reis:

Oude oorsprong in China:

De legende suggereert dat kombucha voor het eerst werd gecreëerd en geconsumeerd tijdens de Qin-dynastie. Keizer Qin Shi Huangdi zou het zelfs hebben gedronken vanwege de vermeende gezondheidsvoordelen en om een ​​lang leven te bevorderen. Het stond bekend als de “Thee van Onsterfelijkheid” of “Goddelijke Tsche” en werd hoog gewaardeerd om zijn helende eigenschappen.

Reizen langs handelsroutes:

Vanuit Azië verspreidde kombucha zich westwaarts langs de Zijderoute, via Rusland en Oost-Europa. Tegen het begin van de 20e eeuw was het in deze regio’s relatief bekend geworden en werd het vaak gebruikt als volksgeneesmiddel. Kombucha bereikte West-Europa begin 20e eeuw. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zou een Duitse arts het gebruik ervan in Rusland hebben waargenomen om soldatenwonden te behandelen en het later in Duitsland hebben geïntroduceerd als mogelijke behandeling tegen kanker. De populariteit ervan in Europa nam af tijdens de Tweede Wereldoorlog door de rantsoenering van thee en suiker.

Interessant genoeg wordt aangenomen dat de naam “kombucha” zelf een verkeerd gebruikt leenwoord uit het Japans is. In het Japans verwijst “kobu-cha” of “konbu-cha” naar kelpthee, een heel andere drank.

De verwarring ontstond waarschijnlijk toen Engelstaligen “kōcha kinoko”, de Japanse term voor de “theepaddestoel” of kombucha SCOBY, tegenkwamen en dit ten onrechte associeerden met “konbu-cha”. Kortom, kombucha heeft een lange en fascinerende geschiedenis die meer dan twee millennia beslaat. Het vindt zijn oorsprong in het oude China, verspreidde zich via handelsroutes door Azië en Oost-Europa en beleeft nu een moderne heropleving in het Westen als een populaire gezondheidsdrank. De reis door de tijd en over culturen heen heeft kombucha een unieke en intrigerende plek bezorgd.

Zelf kombuchathee maken

Traditioneel is kombucha gebrouwen met een combinatie van zwarte en groene thee. Waarom thee? Thee bevat verschillende voedingsstoffen en verbindingen die de kombucha-cultuur voeden, zoals cafeïne en theanine. Samen met de suiker is thee de belangrijkste voedingsstof voor de scoby.

Kombucha bevat wel een beetje alcohol als een bijproduct van het fermentatieproces. Het is meestal niet meer dan 1%. Tenzij je veel glazen drinkt, zal je er niet snel dronken van worden; je zult je ten hoogste een beetje aangeschoten voelen. Maar mensen die gevoelig zijn voor alcohol moeten zich bewust zijn van de aanwezigheid van alcohol in kombucha. Kombucha is een gefermenteerde theedrank met een lichtzoete en pittige smaak, vaak van nature bruisend. Het wordt gemaakt door gezoete thee (meestal zwarte of groene) te fermenteren met een symbiotische cultuur van bacteriën en gist, bekend als een SCOBY (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast).

Hier is een overzicht van de belangrijkste aspecten:

Fermentatie: de SCOBY verbruikt de suiker in de thee en produceert verschillende zuren (zoals azijnzuur), koolstofdioxide (de bruis) en sporen alcohol. Dit proces transformeert de zoete thee in kombucha.
Smaak: De smaak kan sterk variëren, afhankelijk van het soort thee, de duur van de fermentatie en eventuele toegevoegde smaakstoffen. Het wordt doorgaans omschreven als een balans tussen zoet en zuur met een verfrissende bruis.

Hoe maak je zelf kombucha:

Hier is een stapsgewijze handleiding voor het brouwen van je eigen kombucha

Ingrediënten:

• Water: 3,5 liter (ongeveer 14 kopjes) gefilterd, niet-gechloreerd water. Kraanwater kan soms chloor bevatten, wat schadelijk kan zijn voor de SCOBY. Laat het 24 uur onafgedekt staan ​​om het chloor te laten verdampen, of gebruik flessenwater/gefilterd water.
• Suiker: 200 gram (ongeveer 1 kopje) kristalsuiker. De suiker is voor de SCOBY om te consumeren; er blijft maar heel weinig over in het eindproduct.
• Thee: 8 theezakjes gewone zwarte of groene thee (of 2 eetlepels losse thee). Zwarte thee is aanbevolen voor beginners.
• SCOBY (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast): Je hebt een gezonde SCOBY nodig met ongeveer 2 kopjes (500 ml) van de startervloeistof (rijpe kombucha). Je kunt deze online kopen bij gerenommeerde verkopers in de EU (kijk op bol.com, amazon.com.be, komboecha.eu), of eventueel bij een lokale thuisbrouwer.
• Flessen (voor tweede fermentatie – optioneel): Glazen flessen met goed sluitende deksels (beugelflessen zijn ideaal voor koolzuur).

Benodigdheden:

• 1 grote glazen pot (ongeveer 4 liter), bij voorkeur met een brede opening. Vermijd metalen containers.
• Strakke stoffen hoes (theedoek, koffiefilter of keukenpapier).
• Elastiekje of touwtje.
• Brouwvat of grote glazen pot.
• Lepel om te roeren.
• Bolzeef in plastic.

Instructies:

Eerste fermentatie (kombucha maken)

• Water koken: Breng ongeveer 1 liter (4 kopjes) gefilterd water aan de kook in je kookpot.
• Thee laten trekken: haal van het vuur, voeg de theezakjes of losse thee toe en laat 15-20 minuten trekken.
• Suiker oplossen: haal de thee eruit en roer de suiker erdoor tot deze volledig is opgelost.
• De zoete thee laten afkoelen: giet de hete, zoete thee in je schone glazen pot. Voeg het resterende, koele, gefilterde water toe tot het totale volume ongeveer 3,5 liter bedraagt, waarbij je wat ruimte overlaat. Het is cruciaal om de zoete thee volledig te laten afkoelen tot lauw of kamertemperatuur (onder de 30 °C) voordat je verdergaat. Hete thee doodt de SCOBY.
• Startthee toevoegen: Zodra de thee is afgekoeld, giet je de 500 ml startervloeistof erbij die bij je SCOBY is geleverd.
• De SCOBY toevoegen: Plaats de SCOBY voorzichtig in de pot. Hij kan drijven, zinken of in het midden blijven liggen – dit is allemaal normaal.
• Afdekken en laten fermenteren: bedek de opening van de pot met de strakgeweven doek en zet deze vast met een elastiekje of touwtje. Dit zorgt voor luchtcirculatie, maar houdt fruitvliegjes en andere verontreinigingen buiten.
• Zoek een warme, donkere plek: Zet de pot op een plek met een constante kamertemperatuur, idealiter tussen 20-25 °C, uit de buurt van direct zonlicht en grote temperatuurschommelingen.
• Fermentatietijd: laat de kombucha 7-21 dagen fermenteren. Begin rond dag 7 met proeven. De kombucha zou na verloop van tijd minder zoet en zuurder moeten worden. De ideale fermentatietijd hangt af van je smaakvoorkeur en de temperatuur. Hogere temperaturen versnellen de fermentatie.
• Reserveer de startthee: Zodra de kombucha de gewenste zuurheid heeft bereikt, verwijder je voorzichtig de SCOBY met schone handen en doe je deze in een schone kom, samen met ongeveer 500 ml vers gezette kombucha. Deze bewaarde vloeistof is je startthee voor je volgende batch.

Ga verder met de tweede fermentatie (optioneel) of geniet: Je kunt nu je gewone kombucha drinken of doorgaan met de tweede fermentatie voor extra smaak en koolzuur.